top of page

Flüt: 

Flüt baş, gövde ve kuyruk olmak üzere üç parçanın birleşiminden oluşan bir enstrümandır. Metal olduğu halde tahta nefesli çalgılar grubu üyesidir. Bunun nedeni ses renginin tahta tınısı vermesi ve diğer tahta nefesliler ile iyi kaynaşmasıdır. Notalar flüt için sol anahtarı ile yazılır. Üç oktavlık bir genişliği vardır ve bu sınırlar içinde her türlü kromatik ve diyatonik sesler elde edilir.

 

Üfleme deliği çalan kişinin alt dudağına dayanır. Sağ omuz yönünde, yere koşut olarak tutulur. Sol el ağızlık tarafında, sağ el ise kuyruk tarafında tutulur. İki elin baş parmağı alttan flütü destekler. Flütün borusu silindir şeklindedir. Çapı yaklaşık 2 cm'dir. Flüt ağızlıktan başlayarak kapalı uca dek 67 cm'dir. 

 

Ney:

Günümüzde ney, Türk sazı olarak anılmaktadır ve tasavvuf müziğinin bir simgesi haline gelmiştir. Bir müzik aleti için kullanılan çalmak yerine, ney için üflemek tabiri kullanılır. Kargı denilen bir çeşit budaklı kamıştan yapılır. Akortlarına göre çeşitli boylarda olan ney, dokuz boğumdan meydana gelmiştir. Üzerinde altısı üstte biri altta olmak üzere 7 delik mevcuttur.

 

Ney icra olanakları açısından zengin ve teknik yönden güç bir çalgıdır. Neyden sağlıklı bir ses çıkarılması için kişisel seçime bağlı olarak sağ ya da sol üflemeyi seçtikten sonra neyzen adayının kendi dudak ve diş yapısına uygun dudak pozisyonunu ve üfleme açısını deneme yanılma yoluyla bulması ve bu pozisyonu pürüzsüz bir ses çıkartacak şekilde oturtması ilk aşamada kazanılması gereken bir alışkanlıktır. Neye özgü süslemeler çarpma denilen parmak süslemeleri, triller, mordanlar ve kaydırma denilen glissando ve portamento hareketleridir.

 

Obua:

Diğer ahşap nefesli çalgılarla karşılaştırıldığında obua daha derinlemesine bir ses verir. Obuanın orta la sesi, diğer enstrümanların farklı uç seslerinin ortasıyla eşittir. 

 

Klarnet:

Klarnet (klarinet ya da gırnata), sert ve dayanıklı ağaçlardan genellikle de abanoz ağacından yapılan üflemeli bir çalgı türüdür. Klarnetler beş parçanın birleşmesinden oluşur: kafalık (bek), fıçı (barel), üst gövde, alt gövde, kalak (pavillon da denir). Ses genişliği 4 oktav kadardır. Her çeşit hızlı, parlak, gösterişli pasajlar, diziler, arpejler, grupetto ve benzeri figürler, tril ve tremololar rahatlıkla çalınabilir. Çok kısık sesle ve çok gür sesle çalınabilir.

 

Klarnetin gövdesi silindir biçimindedir. Kalak bölümü ise obuanın kalağına oranla daha geniştir. Dikkatlice yontulup biçimlendirilen bu kamış parçası, ağızlık üzerine takılır. Çalıcının nefesi ile titreşime geçirilen kamış, boru içindeki havayı titreşime geçirerek ses elde edilmesini sağlar. Çalıcının sol eli yukarıda, sağ eli ise aşağıda olmak üzere az bir eğimle yere doğru tutulur.Flüt ve obuada olduğu gibi, klarnetin gövdesinde de ses deliklerini açmaya ve kapatmaya yarayan metal bir mekanizma vardır.

 

Saksafon:

Çoğunlukla koni ve “S” biçiminde pirinçten üretilen, ağzındaki kamış vasıtasıyla ses çıkaran bir çalgıdır. Saksafon klarnete benzer. Klarnetteki gibi, içi yuvarlak ya da dört köşe oyulmuş, tek kamışlı ağızlık kullanır. Tuş sistemi ise aynı olmasa da flütle benzerlik gösterir. Saksofan metalden yapılan bir enstruman olmasına rağmen, yapısı ve kökeni gereği, bakır üflemeli değil, tahta üflemeli çalgılar arasında sayılır.

  

Soprano, Alto, Tenor ile Bariton saksafonlar en çok kullanılan saksafonlardır. Saksofon çalmaya yeni başlayanlar genellikle alto saksafondan başlayıp, deneyim kazandıktan sonra tenor ya da bariton ile çalmayı sürdürürler. Klarnet gibi saksafon da ses çıkarmak için tek kamış kullanır. Saksafon kamışları klarnettekilere oranla daha geniş olurlar.

 

Korno:

Korno, salyangoz kabuğu gibi kıvrımlı, bakır borudan yapılan, üflemeli bir çalgıdır. Kornonun gövdesini oluşturan boru, üflenen baş bölümden alt uca doğru kıvrılarak genişler ve çan biçimli kalak bölümüyle son bulur. Çağdaş kornonun boru uzunluğu yaklaşık 3,3 metredir. Üflenen ucunda koni biçiminde bek denen bir ağızlık vardır. Üzerinde flüt ya da klarnette olduğu gibi ses delikleri ya da üfleme dili yoktur. Dudaklar ağızlığa dudağın yapısına göre bir pozisyonda yerleştirilir. Üflendiğinde borunun içindeki hava sütununun titreşmesinden ses elde edilir. Çıkan sesler üfleme sırasında dudakların duruş biçimine göre değişir. Kornocunun dudak pozisyonunu milimetrik değiştirmeleriyle sesler değişir. Bu bakımdan korno, çalınması güç ve yorucu bir çalgıdır. Ses alanı bakımından alto, bariton ve tenor olmak üzere üç türü vardır.

 

Trompet:

Trompet, üflemeli çalgıların en eskilerindendir. Bir ağızlık ve kendi üzerine kıvrılmış silindir biçimindeki borudan oluşan bir enstrümandır. Ağız kısmı kâse benzeri konik biçimdedir. Ses rengi parlak ve çınlayan niteliktedir. Korno gibi trompet de çalma ilkeleri bakımından aynıdır. Trompetin öteki üflemeli çalgılardan önemli bir farkı, üfleme sırasında iki ya da üç kez ses düzenlemesi yapılabilmesidir.

 

Trombon:

Trombon fincan biçimli bir ağızlığa dayanan dudakların titreşmesiyle ses çıkarmaktadır. Boru uzunluğunu değiştiren ve "kulis" adı verilen bir sürgüsü vardır. Bu sürgü trombonun farklı notalarda ses çıkarabilmesini sağlar. Ses rengi gür ve parlaktır. Trombon, pistonlu ve sürgülü trombon olarak iki gruba ayrılır. Bu iki grupta da kendi içlerinde, tenor ve bas trombon olarak ikiye ayrılır. Günümüzde en çok tercih edilen bas ve tenor trombonlardır.

 

Tuba:

Tuba bakır üflemeli çalgılar arasında sesi en kalın olanıdır. Bası en kuvvetli olan enstrümandır. Tubanın çeşitli ülkelerde kullanılan oldukça değişik modelleri vardır. Örneğin askeri bandolarda kullanılan tubalar orkestrada kullanılanlardan daha büyük ve biçim bakımından farklıdır.

 

Tubanın uca doğru genişleyip açılan kıvrımlı gövdesi çan biçiminde bir kalakla son bulur. Ağızlık bölümü huni biçimindedir. Gövde üzerinde trompette olduğu gibi değişik perdelerden ses veren ve kangal olarak adlandırılan ek borular ile bu boruları açıp kapamaya yarayan bir piston düzeneği vardır.

Dershanemizde flüt, ney, obua, klarnet, saksafon, korno, trompet, trombon ve tuba eğitimi verilmektedir.

 

 

 

Üflemeli çalgılar (nefesli çalgılar), içindeki havanın titreşmesiyle sesin oluştuğu çalgıların ortak adıdır. Tahta nefesliler (flüt, ney, obua, klarnet, saksafon) ve bakır nefesliler (korno, trompet, trombon, tuba) olmak üzere temel iki kategoriye ayrılır. Çalan kişi dudaklarını birbirinden ayırmadan, çalgının kupa veya huni biçimindeki ağızlığına dayar. Dudaklar arasından dışarıya zorlanan nefes, dudakları titreşime geçirir ve dudaktaki titreşim boru içindeki havayı titreşime geçirerek sesin oluşumunu sağlar. Ağızlığın biçimi ve büyüklüğü, ses niteliğini büyük ölçüde etkiler. Ağızlık ayrıca çalgının ses alanı içinde bulunan ince veya kalın seslerin elde edilmesinde belirleyicidir.

Mutluköy Sitesi 1946. sokak No:4 Ümitköy Çankaya ANKARA (Galleria Arkası)

Tel: 0312 241 97 39, Gsm: 0531 223 58 41

bottom of page